استخراج و شناسایی الکالوئیدهای ریشه گیاه گلوسیوم گراندیفلوروم ‏‎(glaucium grandiflorum)‎‏

آلکالوئیدها یکی از مهمترین متابولیت های ثانویه گیاهی، میکروبی و حتی بعضی از جانوران هستند. آلکالوئیدها به علت داشتن خواص فارماکولوژیکی گسترده در درمان بعضی از بیماریها بکار می روند. گیاهان خانواده پاپاواراسه به علت داشتن آلکالوئیدهای گوناگون هم از نظر مصرف به عنوان گیاه داروئی در درمان بیماریها و هم از نظر شناسائی آلکالوئیدها بعنوان ترکیبات پایه ای برای ساخت ترکیبات شیمیایی اهمیت زیادی دارند. مهم اینکه به علت وجود تنوع آب وهوائی در مناطق مختلف ایران این خانواده گیاهی دارای انتشار وسیعی در ایران هستند. که به همین دلیل تحقیقات زیادی در دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران برای شناخت این گیاهان، پراکندگی آنها، جداسازی، تعیین ساختمان و تعیین مقدار آلکالوئیدهای گونه های گیاهی بومی ایران انجام شده است. در ادامه این مطالعات گونه گلوسیوم گراندیفلوروم منطقه سرخه حصار تهران مورد مطالعه قرار گرفت. که از ریشه این گیاه به روش پرکولاسیون عصاره گیری شد، آلکالوئید تام گیاه جدا، و ابتدا با استفاده از شیوه کروماتوگرافی ستونی و سپس کروماتوگرافی روی پلیت جداسازی کرده که 6 آلکالوئید اصلی استخراج و خالص شدند. با استفاده از طیف های ‏‎13c-nmr,ir,mass,h-nmr‎‏ این آلکالوئیدها را شناسائی کردیم. آلکالوئیدهای جداشده شامل 8-استونیل دی هیدروکلریترین، 3-هیدروکسی نورکلیدونین، پروتوپین، کریدین و آلوکریپتوپین می باشند. قابل توجه است که 3-هیدروکسی نورکلیدونین آلکالوئید جدیدی است که برای اولین بار در دنیا گزارش می شود و همچنین بولبوکاپنین برای اولین بار در این گونه یافت شده است. پروتوپین و آلوکریپتوپین از دسته پروتوپینها، کریدین و بولبوکاپنین از دسته آپورفینها و 8-استونیل دی هیدروکلریترین و 3-هیدروکسی نورکلیدونین از دسته بنزوفنانتریدینها می باشند.